Decembermoorden
Op 7, 8 en 9 december 1982 worden in Fort Zeelandia 15 tegenstanders van het toenmalige militaire regiem in Suriname geëxecuteerd.
Op 1 november 2000, vlak voor de verjaringstermijn, start in Suriname een gerechtelijk vooronderzoek naar de moorden.
Uiteindelijk kan op 30 november 2007 het strafproces naar de Decembermoorden beginnen. Speciaal voor dit proces wordt een rechtszaal in Boxel (Domburg) ingericht.
Er zijn dan 25 verdachten en tientallen getuigen. Desi Bouterse, toen bevelhebber van het leger, wordt gezien als de hoofdverdachte.
In 2012 wordt de omstreden amnestiewet door het Surinaamse parlement aangenomen en wordt het strafproces gestaakt. De amnestiewet wordt aangenomen vlak voor het moment van de strafeis.
Uiteindelijk bepaalde het Hof van Justitie dat de zaak moet worden hervat en ziet de amnestiewet als inmenging in een lopende zaak. De Krijgsraad zal – na twee eerdere pogingen van Bouterse om het proces te stoppen – op 9 februari 2017 beginnen, waar het was geëindigd, namelijk bij de bekendmaking van de strafeis tegen 21 van de 24 verdachten. Te beginnen bij de hoofdverdachte Desi Bouterse.
Na het overlijden van de verdachten Roy Esajas (2013), John Nelom (2014), Marcel Zeeuw (2015), Badrissein Sital (2017), Ruben Rozendaal (2017) en Arthy Gorré (2018) zijn er in totaal nog 19 verdachten.
De verdachten John Hardjoprajitno en Harvey Naarendorp, die in 1982 politieke functies hadden, worden op vrijdag 14 juni 2019, conform de eis van het Openbaar Ministerie, vrijgesproken. Hun betrokkenheid bij de decembermoorden is niet aangetoond.
Op vrijdag 29 november 2019 worden Jimmy Stolk en Etienne Boerenveen vrijgesproken.
En wordt Desi Bouterse tot 20 jaar celstraf veroordeeld. De Krijgsraad stelt vast dat opzet en voorbedachten rade voldoende bewezen zijn.
Het misdrijf: medeplegen van moord! Er wordt geen onmiddellijke gevangenneming gelast.
Paul Bhagwandas (overleden in 1996) de dienstdoende commandant in Fort Zeelandia in de decemberdagen in 1982, wordt gezien als de pleger.
Op woensdag 22 januari 2020 gaat Bouterse tegen het vonnis van 20 jaar celstraf in verzet bij de Krijgsraad. In verzet kan als het vonnis bij verstek (het niet aanwezig zijn van de verdachte) is uitgesproken. Door het in verzet gaan heeft Bouterse weer de status van verdachte en kan zijn advocaat bijvoorbeeld weer getuigen oproepen of nieuwe feiten onder de aandacht brengen. Dit proces kan weer enige tijd in beslagnemen. Uiteindelijk zal de Krijgsraad op basis van de eventueel nieuw ingebrachte feiten of nieuwe getuigenissen weer tot een vonnis komen. Is dat een veroordeling, dan kan nog in Hoger Beroep worden gegaan.
Op 30 augustus 2021 opnieuw wordt Bouterse door de Surinaamse krijgsraad veroordeeld tot een gevangenisstraf van twintig jaar voor zijn betrokkenheid bij de Decembermoorden van 1982. Er waren geen nieuwe feiten of getuigenissen ingebracht. De verdachte was zelf niet aanwezig, hij zou zich hebben ziek gemeld. tegen deze uitspraak kan binnen 14 dagen in beroep worden gedaan en dat gebeurde ook.
Als alle rechtswegen zijn bewandeld en er een beroep op gratie of amnestie wordt gedaan, dan zal de klacht die bij het Internationaal Strafhof ligt worden heropend.
Verder veroordelingen
In de militaire kamer van de Krijgsraad worden op 29 november 2019 eveneens veroordelingen uitgesproken tegen Benny Brondenstein, Ernst Gefferie en Iwan Dijksteel. Zij krijgen 15 jaar cel. Stephanus Dendoe, Kenneth Kempes en Luciën Lewis krijgen tien jaar cel. Tegen deze zes was door het Openbaar Ministerie 20 jaar onvoorwaardelijke celstraf geëist.
In dossier Decembermoorden persoonlijke verslagen en achtergronden, maar ook profielen van de slachtoffers en de verdachten. Updates op: Blog.