Persbriefing

Donderdag 19 april 2007
Tijd: 14.00 – 15.00 uur
Lokatie: Ministerie van Jusitie en Politie
Adres: Henck Arronstraat 1 – Paramaribo

Per mail ontvingen de mediahuizen (kranten, radio- en televisiestations) een uitnodiging van Ronald Gajadar om op donderdagmiddag aanwezig te zijn op een bijeenkomst van Justitie. Gajadar is onder meer belast met het aanschrijven en informeren van de pers en andere belanghebbenden.

Hij zou er zelf niet zijn, wist ik, omdat hij met ziekteverlof was. Dat vertelde hij mij toen ik hem een paar dagen eerder aan de lijn had om me te registreren. Op alle mogelijke manieren proberen journalisten en andere belangstellenden toestemming te krijgen de rechtzaak bij te wonen. Er is een beperkt aantal plaatsen, in totaal zeventig, beschikbaar op de marinebasis te Boxel.

Boxel/Domburg is een buitenplaats, ongeveer 10 kilometer ten zuiden van Paramaribo, aan de Surinamerivier. De beter gesitueerden wonen er of brengen er hun vrije tijd door. Het is er rustig, landelijk en heerlijk koel!
Als het even kan rij ik er op zondag heen om er petjil te eten. Er zijn twee routes naar Domburg. Beide komen uit op die ene weg langs de rivier. Achterover zittend in de auto onder de bomen, uitkijkend over de rivier, smul ik dan van de gestoomde groenten (taugé, dagoeblad en kousenband) overgoten met een pittige pindasaus. De petjil van Domburg is lekker en – bij mijn weten – nog de enige plek waar petjil in bananenblad verpakt wordt. Domburg is voor mij bekend terrein; als kind kwam ik er vaak met mijn familie. We hebben er nog grond, maar het huisje is verdwenen. Dat is door de natuur en de rivier ingepikt. Dat krijg je als je het land verlaat om je geluk elders te zoeken. Ik dwaal af…

Terug naar Gajadar. Ik belde hem dus voor mijn accreditatie. Hij zat bij de eerste hulp om een dokter te raadplegen, omdat hij zich al enige dagen niet goed voelde en vreesde last te hebben van psychische overbelasting. Volgende week verwacht hij weer aan het werk te gaan. Ik nam het voor kennisgeving aan en vroeg niet door. In Suriname moet je niet in één keer te veel willen vragen, dat komt als bemoeiziek over. Dieken (vrij vertaald: wroeten) zet je buitenspel!

Rob Neslo, een vriendelijke wat oudere man, zit in zijn plaats de bijeenkomst voor. Neslo is jurist en voorzitter van de commissie Beveiliging Rechterlijke Macht en Infrastructurele Voorzieningen Krijgsraad.
Hij wordt geflankeerd door Arnold Halfhide, beveiligingsconsultant / lid van de commissie en mr. Marjory Sanches, perschef speciaal benoemd voor het strafproces rond de Decembermoorden van 1982. We worden geïnformeerd en krijgen de gelegenheid vragen te stellen.
Er mogen geen video- en geluidsopnamen worden gemaakt. Ik voel me vrij er over te schrijven, omdat de informatie al een paar dagen eerder in de krant is gepubliceerd. Aan de gezichten van het drietal is te zien dat het om een ernstige zaak gaat. Alhoewel het een goed voorbereid en serieus gesprek is, is de sfeer ontspannen.

Achtergrond:                                                                                                                                                                                                                Het Hof van Jusititie heeft per beschikking van oktober 2000 besloten een gerechtelijk vooronderzoek en strafrechtelijke vervolging in te stellen tegen een ieder die enig aandeel heeft in de Decembermoorden. Desi Bouterse, de hoofdverdachte van het strafproces, heeft bezwaar aangetekend tegen zijn vervolging. De rechtspraak voorziet daarin. Dat Bouterse daar gebruik van maakt wordt door insiders gezien als de zoveelste poging om het proces te vertragen. Formeel is het wachten dus op de rechtelijke uitspraak van het bezwaar, maar volgens diezelfde insiders is het strafproces onafwendbaar en zal het niet lang meer op zich laten wachten.

Over de inhoud van het gesprek het volgende:
Zodra het bekend wordt wanneer het proces begint, hebben wij vierentwintig uur om bij het Openbaar Ministerie (OM) in te tekenen voor aanwezigheid. Er zal dan een selectie worden gemaakt. Door wie is nu nog niet duidelijk en welke criteria zullen gelden ook niet. Voor de pers zijn er 20 plekken gereserveerd. In Suriname is er al meer belangstelling van de pers dan er plaatsen zijn.
De andere plaatsen in de rechtzaal zijn gereserveerd voor de nabestaanden van de slachtoffers en voor de sympathisanten van de verdachten. Voor het bestuur van de Organisatie voor Gerechtigheid en Vrede (OGV) is er één plek gereserveerd en de rest is voor geinteresseerden.

Vanaf een parkeerplaats bij de Adhinweg zullen allen die geregistreerd zijn én een badge hebben met shuttlebussen van Justitie en Politie van en naar de marinebasis worden gebracht. In de rechtzaal mogen geen beeld- en geluidsopnamen worden gemaakt. Op de vraag of Justitie zelf, het proces zal vastleggen en of we over de opnamen kunnen beschikken, wordt uit veiligheids- en privacy-overwegingen niet ingegaan. Neslo: ‘Sommige vragen worden beantwoord en sommige niet. Dit is zo’n vraag waar we voor kiezen niet te beantwoorden.’

Tijdens het strafproces zal mr. Marjory Sanches ons briefen. De briefings worden gehouden voor de poort van de marinebasis. Dát mag wel worden vastgelegd. Op de marinebasis zelf mag dat niet, omdat dat militair terrein is. Neslo: ‘Daar gelden nationale en internationale regels. Suriname houdt zich daaraan!’ (Uiteindelijk zouden om logistieke redenen de briefings voor de ingang van de rechtzaal op de marinebasis plaatsvinden. JD)
Neslo wil nog kwijt dat anders dan in de media werd bericht, de marinebasis geen Nederlands grondgebied is en wordt alles rondom de rechtsgang door Suriname zelf betaald. Kosten? Nog geen 2 miljoen Surinaamse dollars ( ongeveer 522.000 euro). ‘Bij het inrichten van de marinebasis is overal aan gedacht’, zegt Neslo. Hij is zichtbaar trots op wat Suriname – op dit punt – op eigen kracht heeft bereikt. In het belang van de rechtsgang vraagt Neslo de pers zorgvuldig te berichten en hoor en wederhoor toe te passen. ‘We gaan voor een rustig proces!’

Dinsdag 24 april 2007 krijgen we een rondleiding op de marinebasis en worden we in de gelegenheid gesteld een en ander op film vast te leggen.